Μοίρα - Πεπρωμένο

Αρχαίοι Έλληνες και Λατίνοι

• (Ο άνθρωπος) μέτοχός εστι της του αγαθού μοίρας Πλάτων (Φιληβ.60Β)
  • (Κάποιο μερίδιο απ’ τ’ αγαθό δόθηκε και στον άνθρωπο)
• (Ο άνθρωπος) θείας μετέσχε μοίρας Πλάτων (Πρωταγόρας 322Α)
  • (Ο άνθρωπος έγινε μέτοχος της θείας μοίρας)
• Α μοιρίδια τις δύνασις δεινά Σοφοκλής (Αντιγόνη 951)
  • (Της μοίρας είν’ η δύναμη φριχτή)
• Αδύνατόν εστιν ανθρώπω εκκομίσαι άνθρωπον εκ του μέλλοντος γενέσθαι πρήγματος Ηρόδοτος (Γ’43)
  • (Είναι αδύνατο σε άνθρωπο να γλυτώσει άλλον άνθρωπο από το πεπρωμένο του)
• Δυσφύλακτ’ Άττης κακά
  • (Τα κακά, τα οποία όρισε η μοίρα, δεν μπορεί να τα αποφύγει κανείς, ό,τι και να πράξει)
• Εκάστω μοίραν έθηκαν αθάνατοι θνητοίσι επί ζείδωρον άρουραν Όμηρος (τ 592)
  • (Για κάθε άνθρωπο οι θεοί τη μοίρα του ορίζουν)
• Έστι γαρ ειμαρμένα πάντως Ηράκλειτος
  • (Οπωσδήποτε υπάρχουν πεπρωμένα)
• Θάνατος δε τότ’ έσσεται, οκκότε κεν δη Μοίραι επικλώσωσ’ Καλλίνος (Ελεγεία)
  • (Και θα ’ρθει τότ’ ο θάνατος, όταν οι μοίρες το ’χουνε γραφτό)
• Μοίρα δε θνητοίσι κακόν φέρει η δε και εσθλόν. Δώρα δ’ άφυκτα θεών γίγνεται αθανάτων Σόλων / Στοβαίος (Αποσπ. – Ανθολ. 9,25)
  • (Η μοίρα φέρνει στους ανθρώπους κακά μα και καλά μαζί. Τα δώρα των θεών οι άνθρωποι δεν μπορούν να ξεφύγουν)
• Μοίραν δ’ ού τι φυγείν έπορεν Δημοσθένης (Περί Στεφάνου 289)
  • (Από τη μοίρα του κανένας δεν ξεφεύγει)
• Μοίραν δ’ ού τινά φημι πεφυγμένον έμμεναι ανδρών Όμηρος ( Ζ’488)
  • (Από το ριζικό κανείς δεν θα σωθεί ποτέ του)
• Ό,τι τοι μόρσιμον εστιν, το γένοιτ’ αν, Διός ου παρβατός εστι μεγάλα φρην απέραντος Αισχύλος (Αγ.1048)
  • (Είναι αδύνατο να ξεφύγεις απ’ ό,τι σου γράφει η μοίρα σου. Γιατί κανένας δεν είναι δυνατό να ρίξει βλέμμα διορατικό μέσα στη θεία άβυσσο, ν’ αντικρύσει τη θεία θέληση και να την καταπατήσει)
• Ουκ έστιν αλλύξαι ανθρώποις, ό,τι Μοίρα κακά κλωστήρος επείγει Θεόκριτος (24,69)
  • (Δεν μπορούν οι άνθρωποι να ξεφύγουν απ’ ό,τι η μοίρα τους γράφει)
• Πάντα κατ’ ανάγκην, την δ’ αυτήν ειμαρμένην Λεύκιππος (Αέτιος Ι 25,4)
  • (Τα πάντα γίνονται κατ’ αναγκαιότητα, αυτήν την αναγκαιότητα ονομάζουμε ειμαρμένη)
• Πάντα τύχη και μοίρα ανδρί δίδωσι Αρχίλοχος (Αποσπ.8)
  • (Όλα η τύχη και η μοίρα τα δίνει στους ανθρώπους)
• Τεθνάναι μεμοίραται ημίν Αλκίφρων (Α’25)
  • (Ο θάνατος είναι το γραφτό μας)
• Την ειμαρμένην ουδ’ άν εκφύγοι Σωκράτης
  • (Το πεπρωμένο κανείς δεν μπορεί να το αποφύγει)
• Την πεπρωμένην μοίραν αδύνατά εστι αποφυγέειν και θεώ Ηρόδοτος (Α’91)
  • (Το πεπρωμένο είν’ αδύνατο και σ’ αυτό το θεό να τ’ αποφύγει)
• Την πεπρωμένην χρη αίσαν φέρειν ως ράστα Αισχύλος (Προμ. 103)
  • (Ό,τι του γράφει η μοίρα του πρέπει να το υποφέρει κανείς όσο πιο εύκολα μπορεί)
• Το δε μόρσιμον ου παρφυκτόν Πίνδαρος (Πυθ.12,30)
  • (Ό,τι απ’ τη μοίρα του είναι γραφτό κανείς δεν θ’ αποφύγει)
• Το εκάστω πεπρωμένον αθεράπευτόν εστι Αίσωπος (Μύθοι 262)
• Το πεπρωμένον φυγείν αδύνατον Αρχαίο ρητό ή Πίνδαρος
  • (Είναι αδύνατο να ξεφύγει κανείς από τη μοίρα του)
• Το χρεών δε τι δύσποτμον ανδράσιν ανευρείν Ευριπίδης (Ιφιγένεια εν Αυλίδι 1331)
  • (Δύσκολο στους ανθρώπους είναι να βρούν ποιο είναι το πεπρωμένο τους)
• Ως πεπρωμένης ουκ έστι θνητοίς συμφοράς απαλλαγή Σοφοκλής (Αντιγόνη 1337)
  • (Δεν υπάρχει βέβαια στους ανθρώπους τρόπος ν’ αποφύγουν τη συμφορά που τους επιφυλάσσει το πεπρωμένο)

• Dacunt fata volentem, nolentem trafunt [Ρωμαϊκή παροιμία]
  • Η μοίρα οδηγεί αυτούς που τη δέχονται και σέρνει αυτούς που την αρνούνται

Αρχαιοελληνικά γνωμικά σε μετάφραση

• Ας αφήσουμε την μοίρα να ακολουθεί τον δρόμο της Ευριπίδης
• Είναι γραφτό στον καθένα να πάθει ό,τι του έγραψε η μοίρα Αρχαίο ρητό
• Η δύναμη της Μοίρας είναι τρομερή και ούτε τα μεγάλα πλούτη, ούτε ο Άρης, ούτε τα τείχη των πόλεων, ούτε τα ζοφερά πλοία που τα χτυπάνε τα κύματα δεν μπορούν να της ξεφύγουν Σοφοκλής
• Η μοίρα δεν είναι ποτέ ικανοποιημένη, όταν μας χτυπάει μόνο με μια θεομηνία Σύρος Ποπλίλιος
• Η μοίρα φανερώνεται κάτω από πολύ διαφορετικές μορφές. Οι θεοί αποτελειώνουν πολλά πράγματα κόντρα στη δική μας προσδοκία κι εκείνα που τα περιμένουμε δεν έρχονται. Μα ο Θεός ανοίγει το δρόμο σε απρόβλεπτα γεγονότα Ευριπίδης
• Κάθε πράγμα, μικρό ή μεγάλο, εκτελεί το έργο για το οποίο προορίσθηκε Ιπποκράτης
• Κανείς δεν είναι πιο δυνατός από το πεπρωμένο του Σύρος
• Κανένας ανάμεσα στους ανθρώπους, δειλός ή γενναίος, σαν έφτασε η ώρα του, δεν μπορεί να ξεφύγει τη μοίρα του Όμηρος
• Να ζεις ανυπότακτα και να προτάσσεις το στήθος ευγενικά στα χτυπήματα της μοίρας Οράτιος
• Ό,τι δεν είναι πεπρωμένο να πάθω, δεν θα το πάθω Ευριπίδης
• Όλοι, αργά ή γρήγορα, τον ίδιο δρόμο θ’ ακολουθήσουνε Όμηρος
• Οποιαδήποτε κι αν είναι η μοίρα σου, υπόμενέ την χωρίς αγανάκτηση Πυθαγόρας
• Σε τίποτα δεν ωφελούν τα κλαψουρίσματα. Οι Θεοί έκλωσαν έτσι το νήμα της ζωής των δυστυχισμένων ανθρώπων, που αυτοί ζούνε μέσα στα βάσανα, ενώ εκείνοι μένουν αμέριμνοι. Δύο δοχεία βρίσκονται κοντά στην πόρτα του Δία: το ένα γεμάτο από κακά δώρα και το άλλο γεμάτο από δώρα καλά. Αυτά ο κεραυνοβόλος Δίας τ’ ανακατώνει και δίνει σ’ άλλον κακά και σ’ άλλον καλά. Σ’ όποιον δώσει κακά δώρα, τον καθιστά πραγματικά δυστυχισμένο κι αληθινό βάρος της γης, πάνω στην οποία περιπλανιέται κι όπου περιφρονιέται κι από τους Θεούς κι από ανθρώπους Όμηρος
• Σπανίως ο άνθρωπος ξεφεύγει από το γραμμένο Αρίοστος
• Τα πράγματα είναι όπως είναι και τελειώνουν όπως διέταξε η μοίρα να γίνουν Αισχύλος
• Το ήθος του ανθρώπου χαράζει τη μοίρα του Ηράκλειτος
• Το πεπρωμένο του ανθρώπου είναι πάντοτε ασταθές Πίνδαρος
• Το τυχερό του καθενός το δίνει η μοίρα Ευριπίδης

Διάφοροι

• Αγχόνη και σύζυγος είναι μοιραία Σαίξπηρ
• Αν πρόκειται να συμβεί, από μένα εξαρτάται E. Wilford Edmar
• Ανεξερεύνητη, κολοσσιαία η τύχη. Υψώνει τον άνθρωπο στην κορυφή της φήμης, αλλά και τον μεταβάλλει σε στάχτη Σίλλερ
• Αχ, έρωτα! Να μπορούσαμε, εγώ κι εσύ, να συνωμοτήσουμε με τη Μοίρα, ν’ αρπάζαμε αυτό το θλιβερό Σχέδιο των Πραγμάτων, να το κάναμε κομμάτια και, μετά, να το ξαναφτιάχναμε όπως το θέλουν οι καρδιές! Έντγουωρντ Φιτζέραλντ
• Για δύο πράγματα τουλάχιστον είμαστε βέβαιοι: Θα υποφέρουμε και θα πεθάνουμε όλοι Γκολντσμιθ
• Δεν είναι ν’ απορεί κανείς που ο ουρανός σε κοιτάζει κατσούφικα. Κάρφωσες το πέταλο ανάποδα! Γύρισέ το, λιγάκι, και θα δεις που εσύ κι η Μοίρα θα συμφωνήσετε Τζέημς Φιλντ
• Δεν πιστεύω ότι η μοίρα ορίζει τους ανθρώπους όπως και αν ενεργήσουν. Πιστεύω ότι η μοίρα ορίζει τους ανθρώπους όταν δεν ενεργήσουν Gilbert K. Chesterton (άγγλος δημοσιογράφος (1874-1936)
• Δεν υπάρχουν τυχαία περιστατικά, μέσα σ’ ένα τέλεια συγχρονισμένο σύμπαν.
• Δεν ωφελεί σε τίποτε το να φιλονικείς με το αναπόφευκτο. Το μόνο δυνατό επιχείρημα, που μπορείς να φέρεις σ΄ ένα δυνατό άνεμο, είναι να φορέσεις το παλτό σου Τζέημς Ράσσελ Λάουελ
• Είμαστε όλοι κύριοι της μοίρας μας Paulo Coelho
• Εκείνο που ο Θεός γράφει στο μέτωπό σου, εκείνο θα είναι της μοίρας σου Κοράνιο
• Εμείς διαμορφώνουμε τη μοίρα μας. Γινόμαστε αυτό που κάνουμε
• Η μεγαλύτερη σοφία είναι να κατορθώσει κανείς να διορθώνει τη μοίρα του Παύλος Νιρβάνας
• Η Μοίρα έχει περισσότερες πηγές κι από τον πιο ευφάνταστο μυθιστοριογράφο Φρανκ Μουρ
• Η μοίρα μας είναι η θέλησή μας, η δε θέλησή μας η φύση Ντισραέλι
• Η μοίρα ό,τι επιβάλλει, αυτό και πρέπει να πράξει ο άνθρωπος Σαίξπηρ
• Η μοίρα περιγελάει τις πιθανότητες Έντγουωρντ Λύττον
• Η μοίρα του ανθρώπου είναι αδυσώπητα δεμένη με την προσωπικότητά του
• Η μοίρα φτιάχνει τους συγγενείς μας κι η εκλογή τους φίλους μας Ζακ Ντελίλ
• Η ώρα μας είναι σημαδεμένη και κανένας δεν μπορεί να διεκδικήσει ούτε ένα λεπτό, πέρα απ’ αυτό που έχει ορίσει η μοίρα Ναπολέων Βοναπάρτης
• Θα σου πώ ποιό είναι: Οτι σε κάποια στιγμή της ζωής μας χάνουμε τον έλεγχο αυτών που μας συμβαίνουν κι η ζωή μας γίνεται έρμαιο της μοίρας. Αυτό είναι το μεγαλύτερο ψέμα του
• Θάνατος και ζωή είναι προσδιορισμένα. Πλούτη και τιμές εξαρτιώνται απ’ τη μοίρα Κομφούκιος
• Κάθε σοφός άνδρας οφείλει να γνωρίζει να προλαβαίνει τις εναντιότητες του πεπρωμένου του (Μυητική παράδοση)
• Καθένας είναι δημιουργός της μοίρας του [Σύγχρονος φιλόσοφος]
• Και όμως θέλω να με πιστέψετε, όποιος έπαψε να περιμένει δώρα απ’ την τύχη, αυτός κατάχτησε τη μοίρα του Αρλοντ
• Κατευθυνόμαστε από κάποια άγνωστη Δύναμη και δρούμε προς μια αυστηρά καθορισμένη κατεύθυνση κι ούτε μπορούμε να χαρούμε, όταν θέλουμε, μα ούτε και να φύγουμε απ’ τη ζωή, όταν άλλο δεν αντέχουμε Αρλοντ
• Μοίρα είναι η πρόφαση των τυράννων για τα εγκλήματά τους και η δικαιολογία των ανοήτων για τις αποτυχίες τους Ambrose Bierce (αμερικανός συγγραφέας (1842-1914)
• Μοναχοί μας δημιουργούμε την τύχη μας και την ονομάζουμε μοίρα Ντίκενς
• Ο Δημιουργός κρύβει απ’ όλα τα πλάσματά του το βιβλίο της μοίρας και τ’ αφήνει μόνο να διαβάσουν τη σελίδα που περιγράφει την τωρινή τους κατάσταση Πωπ
• Ο Θεός συνήθως είναι με το μέρος των μεγάλων στρατών και εναντίον των μικρών Roger de Bussy-Rabutin
• Ο καθένας έχει, στο τέλος, το Βατερλώ του Β. Φίλλιπς (Wendel Phillips)
• Ό,τι μας περιορίζει, το λέμε μοίρα Ralph Waldo Emerson / Έμερσον
• Οι άνθρωποι στοιβάζουν τα λάθη της ζωής τους και δημιουργούν ένα τέρας που ονομάζουν πεπρωμένο John Oliver Hobbes
• Οι άνθρωποι, ορισμένες φορές, είναι κυρίαρχοι της μοίρας τους Σαίξπηρ
• Οι καλύτεροι άνθρωποι δεν μπορούν ν’ αποτρέψουν τη μοίρα τους. Οι καλοί πεθαίνουν πρώιμα κι οι κακοί αργά Ντάνιελ Ντεφόε
• Όσο κι αν η κακοτυχία μας είναι γραμμένη από τη μοίρα μας, είναι ανάγκη ν’ αποφεύγουμε τις πόρτες απ’ όπου μπαίνει Σααδή
• Όσο κι αντιστέκεσαι, η πορεία του ουρανού θα είναι πάντοτε η ίδια Λέσσινγκ
• Όσοι μιλάνε για τη μοίρα τους, για το άστρο τους και τα τέτοια, βρίσκονται σε πιο χαμηλή κι επικίνδυνη σφαίρα και προκαλούνε το κακό που φοβούνται Έμερσον
• Πρόσεχε τις σκέψεις σου, γίνονται λόγια. Πρόσεχε τα λόγια σου, γίνονται πράξεις. Πρόσεχε τις πράξεις σου, γίνονται συνήθειες. Πρόσεχε τις συνήθειές σου, γίνονται χαρακτήρας. Πρόσεχε το χαρακτήρα σου, γιατί γίνεται η μοίρα σου Φρανκ Άουτλω
• Πώς πέσαμε σύντροφε μέσα στο λαγούμι του φόβου; Δεν ήταν της δικής σου μοίρας, μήτε της δικής μου τα γραμμένα, ποτέ μας δεν πουλήσαμε μήτε αγοράσαμε τέτοια πραμάτεια, ποιος είναι εκείνος που σκοτώνει πίσω από μας;
• Σπείρε μια σκέψη και θα δρέψεις μια πράξη. Σπείρε μια πράξη και θα δρέψεις μια συνήθεια. Σπείρε μια συνήθεια και θα δρέψεις ένα χαρακτήρα. Σπείρε ένα χαρακτήρα και θα δρέψεις ένα πεπρωμένο Samuel Smiles
• Σύντομη κι ανίσχυρη είναι η ζωή του ανθρώπου. Πάνω σ’ αυτόν και τη φυλή του, το αργό και σίγουρο πεπρωμένο πέφτει αμείλικτο και σκοτεινό Μπέρτραντ Ράσσελ
• Το πεπρωμένο δεν είναι θέμα τύχης, είναι θέμα επιλογής. Δεν είναι κάτι που πρέπει να περιμένεις, αλλά κάτι που πρέπει να επιδιώξεις και να κατακτήσεις William Jenning Bryan
• Το πεπρωμένο μας ασκεί πάνω μας την επιρροή του ακόμα κι όταν δεν έχουμε μάθει τη φύση του. Το μέλλον μας είναι εκείνο που βάζει τους νόμους του σήμερα Νίτσε
• Το πιο μεγάλο εγώ σε αυτή τη γης του αντρούς λογαριάζω χρέος, τη μοίρα του άσπλαχνα να πολεμάει και το γραφτό να σβήνει Νίκος Καζαντζάκης
• Φευ! Είμεθα παίγνια της μοίρας
• ‘Μοιραίον’. Η δράση των κοσμικών δυνάμεων στη Δημιουργία. Είναι αναπόφευκτο Κ. Χαλιώτης
• ‘Πεπρωμένο’. Η δράση των ανθρωπίνων δυνάμεων στη Δημιουργία. Εξαρτάται από τον ίδιο τον άνθρωπο Κ. Χαλιώτης

Παροιμίες

Ελληνικές παροιμίες

• Άλλα πασχίζει ο άνθρωπος κι άλλα φέρνει η μοίρα
• Αν έχεις τύχη διάβαινε και ριζικό περπάθιε, κι αν είσαι κακορίζικο, κάτσε μην τυραννάσαι
• Αν μ’ αγαπά η μάνα μου, της μοίρας μου έχω χάρη
• Αν μ’ αγαπάει η μάνα μου, της μοίρας μου είν’ κι εκείνο
• Η μοίρα κάνει τα προικιά, το ριζικό τα κάλλη
• Κακό κισμέτ, κακιά ζωή, γοργά γερνάνε το παιδί
• Κουλούρι μ’ όπου μέλλεσαι κι όχι όπου μελετάσαι
• Μην κοιτάς το στραβό μου, κοίταξε το ριζικό μου
• Ο γιός του σιδερά, αργά ή γρήγορα θα καεί
• Ό,τι γράφει δεν ξεγράφει
• Ό,τι γράφει η μοίρα μελανό, ο ήλιος δεν τ’ ασπρίζει
• Ό,τι γράφει η μοίρα, δεν ξεγράφει η χείρα
• Ό,τι εγράφη δεν ξεγράφει
• Ό,τι είναι γραμμένο στο μέτωπο, το μάτι θα το δει
• Ό,τι είναι να γίνει δεν μπορεί παρά να γίνει
• Ό,τι η μοίρα διορίσει δεν είν’ τρόπος να γυρίσει
• Ό,τι μέλλει δεν ξεμέλλει
• Όποιου του μέλλει να πνιγεί, ποτέ του δεν πεθαίνει
• Οπού του μέλλει να πνιγεί, από πνιγμό πηγαίνει
• Όπου φτωχός κι η μοίρα του
• Πέτρος και Παύλος το ’πανε κι οι δώδεκα Αποστόλοι, τα γράφ’ η Μοίρα στο χαρτί, πελέκι δεν τα κόβει
• Που γραψ’ ο Θεός ξεβράκωτο, ποτέ βρακί δε βάζει
• Πρώτη η μοίρα του ανόητου, δεύτερη του παλαβού
• Σαν θέλει η μοίρα μυλωνάς, γίνεται και δεσπότης
• Στη θάλασσα πηγαίνουν τα ποτάμια κι οι άνθρωποι κατά τη μοίρα τους
• Στραβά δόντια, ίσια μοίρα
• Τα ’χει η μοίρα μου γραμμένα, δεν παρέρχεται κανένα
• Τα όσα έχει η μοίρα στο χαρτί, πελέκι δεν τα κόβει
• Το κισιμέτι δε βουλά, τ’ ασήμι δε σκουριαίνει, κι ό,τι ’ν’ απ’ το Θεό γραφτό, οπίσω δε γιαγέρνει
• Του κακορίζικου η μοίρα, κακή βουλή του βάζει
• Τσακίσου, καρύδι, να βρεις τη μοίρα σου

Παροιμίες άλλων λαών

• Η ανησυχία ποτέ δεν άλλαξε τη μοίρα [Κινέζικη σοφία]
• Όποιος είναι για κρέμασμα, δεν φοβάται να πνιγεί [Τούρκικη παροιμία]
• Ό,τι είναι μοιραία δικό σου πάντα θα επιστρέφει σε σένα [Κινέζικη σοφία]
• Συχνά κάποιος βρίσκει τη μοίρα του εκεί όπου κρύβεται για να την αποφύγει [Κινέζικη σοφία]

wikiquote